Retrospective etkinliklerinin amacı takımın ilişkilerini, araçlarını, yaklaşımlarını değerlendirerek daha iyi olabilmek için aksiyon çıkarmasıdır. Bu etkinliklerin verimli geçmesi için katılımcıların yaşadıkları sıkıntıları rahatça dile getirebildikleri ortamın sağlanması olmazsa olmaz önşarttır. Şeffaf ve açık bir şekilde konular gündem yapılamazsa, tartışılamaz dolayısıyla aksiyon çıkartılamaz. Değerlendirilse bile tüm açılarıyla dile gelmezse yanlış veya eksik aksiyon belirlenmesine de sebep olabilir.
Scrum Guide’ın yöneticilerin retrospective etkinliklerine katılımı ile ilgili yönlendirmesi bulunmamaktadır. Bu sorunun gündeme gelmesinin sebebi katılımcıların şeffaf ve açık iletişim kurmasıyla ilgilidir. Ortamın sağlanması ile ilgili olduğundan sorunun net bir cevabı da bulunmamaktadır.
Eğer yöneticinin bulunduğu ortamda takım üyeleri kendi içlerindeki, diğer takımlarla olan iletişimlerindeki, yönetimi ile ilgili yaşadıkları konuları rahatça dile getirebiliyorsa yöneticilerin dinleyici olarak katılmasında hatta ihtiyaç duyulduğunda aktif katılımlarında bir engel bulunmamaktadır. Psikolojik güvenli bir ortam sağlandığı retrospective etkinlikleri çok daha verimli olacak, takımı ileriye götürecek aksiyonlar çıkartılabilecektir. Yöneticiler de bu aksiyonların bir parçası haline gelebileceklerdir.
Yalnız yöneticinin katıldığı retrospective etkinliklerinde takım üyeleri herhangi bir sebepten dolayı konularını gündeme getirmekte endişe duyuyorsa verimli bir retrospective etkinliği gerçekleştiremeyecektir. Yöneticinin varlığı takımı ileriye götürecek aksiyonların belirlenmesini engelleyecektir. Bu ortamda yönetici ısrarla retrospective etkinliğine katılmak isterse de takım daha çok genel konularını gündeme getirip, bazı asıl konular gündeme gelmeyecektir. Retrospective her türlü fayda sağlayabilir, yalnız bazı sorunlar değerlendirilemediğinden kronik sorun veya kabullenişe dönebilir.
Verimli bir retrospective etkinliği gerçekleştirilmesi için yöneticilere düşen ilk görev psikolojik güvenli bir ortamın sağlanmasına destek olmaktadır. Ancak böyle bir ortam sağlandığından takımı ileriye götürecek aksiyonların belirlenmesini sağlayabilir. Bu ortamı sağladığında zaten yönetici retrospective katılmalı mı? diye bir soru gündeme dahi gelmeyecektir.
Agile koçlar dönüşümün başında şeffaf ve açık iletişimin, psikolojik güvenli ortamın sağlanması için yöneticilerin retrospective’e katılmaması şeklinde yönlendirebilirler. Bunu deneyimlenmiş iyi bir pratik olarak düşünülebilir. Yalnız kurum kültürüne göre değişiklik de gösterebilir. Yalnız psikolojik güvenli ortam sağlandığından katılmalarında engel olmamalıdır.
Hala takım ısrarla katılmasını istemiyorsa yöneticinin psikolojik güvenli ortamı sağlayıp sağlamadığını değerlendirmesi gerekmektedir.
Son olarak, yönetici retrospective etkinliğine katılsın veya katılmasın retrospective aksiyonlarının yönetimle paylaşması tavsiye ederim. Yöneticinin mutlaka takımın işini kolaylaştıracağı bir nokta olacaktır.