Agile dönüşümü ile birlikte aynı amaca sahip kişiler bir araya gelerek aynı hedefe koşmak için takım oluştururlar. Agile yaklaşımda güçlü bir takım ruhu özellikle vurgulanmaktadır. Yalnız takım üyeleri ilk andan itibaren iyi bir takım olamayabilirler, büyük ihtimalle de normal olarak olamazlar. İlk defa bir araya gelmiş, birbirini yeni tanıyorsun herkesin farklı kişilikleri, alışkanlıklar var. Böyle bir ortamda iyi bir takım olması için zamana ihtiyaç vardır.
1965 yılında psikolog Bruce Tuckman tarafından geliştirilen takım olgunluk modeli ile takımların iyi bir takım olabilmesi için hangi aşamalardan geçmesi gerektiğini belirtti ve ismini de Tuckman Modeli olarak duyurdu.
Forming (Şekillenme):
İlk aşamadır, takım üyelerinin bir araya geldiği, projenin amacını, ekibin yapısını öğrendikleri seviyedir. Birbirlerini tanıdıkları, beklentilerini, değerlerini anladıkları seviyedir. Bu seviyede ortak amaçlarını, değerlerini, hedeflerini, görev tanımlarını netleştirmektedirler.
Storming (Farklılıkları Yönetme):
Takımın ortak amaçları, beklentileri ve değerlerini belirlemiş olmalarına rağmen takım içinde bazı anlaşmazlıklar olmaktadır. Takım hedefleri ile bireysel hedefler arasında farklılıklar olabilir. Takımdaki roller, amaçlar ve değerler sorgulanabilir, rahatsızlıklar var ise o da takımı etkileyebilir.
Bu aşamadaki çatışmalar takım üyelerinin gelişimi konusunda fırsat oluşturur. Farklılıkların yönetilmesi, birbirlerine geribildirim verilmesi/alınması, strateji geliştirilmesi, çatışmadan kaçmadan fikir paylaşılması gibi konularda kendilerini geliştirebilirler. Bu seviyede takım üyeleri açısından çeşitli tartışmalar çıkabilir. Özellikle liderlerin bu seviyede sabırlı olmaları önemlidir.
Norming (Birlikte hareket edebilme)
Ekip üyeleri birbirlerini güçlü ve zayıf yönleri ile anlamaya ve kabullenmeye başlamıştır. Normalleşmeye başlama evresi olarak da düşünebiliriz. Daha fazla işbirliği yaparak beraber çözüm üretmektedirler. Birbirlerinin güçlü yanlarından faydalanmaya başlamıştır.
Bireysel hedefler bir çatışma oluşturmasından daha çok takım hedeflerine göre konumlandırılmaktadır.
Performing (Performans gösterme)
Takım üyelerinin beraber değer üretmeye odaklandığı seviyedir. Birbirilerinin zayıf yönlerini tanımlamışlar ve kendilerini geliştirmeye odaklamaktadırlar. Takım üyeleri birbirine güvenmekte, beraber karar alıp uygulayabilmekte, sorumlulukları paylaşabilmektedir.
Adjourning (Dağılma)
1977 yılında eklenmiş bir evredir. Proje bittiğinde, takım backlog’daki işler tamamlandığında takım dağılacaktır. Dağılma sürecinde takımın motivasyonu düşecektir, bana ne olacak gibi belirsizlikler takımda endişeye sebep olabilmektedir.
Bu seviyede takımların motivasyonunun, üretkenliğin ve kalitenin düşmemesi için takım liderler tarafından desteklenmelidir. Takımın son aşaması olduğundan projenin ve takımın değerlendirmesi bu seviyede yapılmalıdır.
Yeni kurulan takımlar bu seviyelerden illaki geçerler, takım üyelerinin sabırlı davranmaları özellikle storming döneminde geri dönülmez kalp kırmamalarının önemli olduğunu düşünüyorum.
Liderlerin de takımın gerçek performansını görebilmeleri için sabırlı olmaları gerekiyor. Çeşitli tartışmalar sonrası hemen takım üyelerinin değişikliği veya cezalandırılması değil, takımın bu evrelerden geçtiğinin farkında olmaları ve takımın da bunu farketmesini sağlamalıdır.